گپ تحصیلی چیست و چگونه می‌ توان آن را توجیه کرد؟

افرادی که قصد مهاجرت تحصیلی به سایر کشورها را داشته باشند، باید عوامل مفید در زمینه پیشرفت و موانع موجود در روند کارهایشان را در نظر بگیرند. یکی از این عوامل مهم گپ تحصیلی است. گپ تحصیلی که به نام‌ های وقفه تحصیلی یا Study Gap نیز شناخته می شود، همواره یکی از شروطی بوده است که اکثر دانشگاه ها و کشورهای مقصد به آن توجه زیادی داشته‌ اند و توجه به آن ضروری است. به طور کلی برای گرفتن اپلای تحصیلی و شروع به ادامه تحصیل در کشوری دیگر نیاز است که شروط تعیین شده توسط این کشور را رعایت کنید. مهمترین این شرایط عبارتند از: "مدارک احراز هویت، مدارک تحصیلی، داشتن وضعیت مالی مناسب برای تامین تمکن مالی و نداشتن گپ تحصیلی." در ادامه این مطلب از سایت اسکورایز ما بیشتر در مورد گپ تحصیلی صحبت می‌ کنیم تا متقاضیان تحصیل در خارج از کشور با آن آشنا شده و در زمان انجام کارهای خود آن را مدنظر قرار دهند.

گپ تحصیلی چیست؟

به طور خلاصه به فاصله زمانی بین آخرین مدرک گرفته شده شما و تاریخ اقدام برای تحصیل در مقطع بعدی، گپ تحصیلی می گویند. ایجاد شدن وقفه تحصیلی باعث می‌ شود فرد دانشجو از حالت آماده‌ ای که در زمینه یادگیری داشته است خارج شود و هر چقدر این گپ تحصیلی بیشتر باشد، محصل از آمادگی ذهنی قبلی خود دور می‌ شود. در شرایطی که قصد ادامه تحصیل در دانشگاه‌ های خارج از کشور دارید، بهتر است زودتر اقدام کنید تا با تعلل در انجام کارها باعث بیشتر شدن زمان گپ تحصیلی نشوید. دلیل ایجاد چنین قانونی برای دانشگاه‌ های خارج از کشور این است که وقتی یک فرد محصل مدت زمان زیادی از فضای آکادمیک دور باشد، قطعا بعد از بازگشت مجدد آمادگی قبلی را برای ادامه تحصیل نخواهد داشت. به خصوص این که در زمان مهاجرت تحصیلی فرد می‌ خواهد وارد یک نظام آموزشی جدید شود، شاهد این خواهیم بود که فاصله تحصیلی تاثیر بسیار زیادی روی روند تحصیل فرد خواهد داشت. وجود گپ تحصیلی باعث می‌ شود روند پذیرش دانشگاه با مشکل مواجه گردد. در صورتی که فرد با توجه شرایط خود ناچار باشد با وجود گپ تحصیلی برای تحصیل در خارج از کشور اقدام کند، باید سراغ فعالیت‌ هایی برود که با استفاده از آنها می‌ توان گپ تحصیلی را توجیه کرد.

توجیه گپ تحصیلی

منظور از توجیه گپ تحصیلی روند ارائه مدارک و فرایند اثبات این است که فرد مورد نظر، در فاصله زمانی که بین مقاطع مختلف تحصیلی به وجود آمده است، مشغول فعالیتی مرتبط با تحصیل بوده است. اینکه دقیقاً چطور گپ تحصیلی توجیه گردد، بستگی به قوانین کشور مقصد برای تحصیل، دانشگاه و به خصوص افسر سفارت دارد. از سوی دیگر وقتی کسی قصد توجیه تحصیلی را دارد، باید حتماً مدارک معتبر برای اثبات سخنان خود به همراه داشته باشد. مدارکی که برای توجیه گپ تحصیلی به افسر سفارت کشور مورد نظر برای اخذ ویزا ارائه می‌ دهید، باید کاملا مورد تایید باشد. از سوی دیگر باید این موضوع را به افسر سفارت اثبات کنید که هدف شما از مهاجرت صرفاً تحصیل می‌ باشد و به هیچ عنوان قصد مشغول شدن به کار تمام وقت اقامت و غیر قانونی را ندارید. 

گپ تحصیلی سربازی چیست؟

فاصله زمانی که پسران مشغول به خدمت سربازی هستند، حدود ۲ سال از زمان آنها را می‌ گیرد و همین باعث به وجود آمدن یک گپ تحصیلی می‌ شود. در چنین شرایطی فرد باید مدارکی را مبنی بر اینکه در این مدت زمان مشغول چه کاری بوده است به افسر سفارت ارائه دهد و به عبارتی اعلام کند که توجیه او برای گپ تحصیلی، خدمت سربازی بوده است. البته علاوه بر گپ تحصیلی سربازی وقفه‌ های تحصیلی برای موارد دیگری مانند آماده سازی مدارک، آموزش زبان و… در میان خواهد بود که اجازه می‌ دهد بتوانید زمان بیشتری برای خود بخرید. اما نکته بسیار مهم برای توجیه گپ تحصیلی سربازی و سایر موارد مشابه این است که توجیه آنها به صورت صوری امکان پذیر نیست و حتماً باید مدارک معتبری را در این زمینه به افسر پرونده مهاجرتی خود ارائه دهید.

تاثیر وجود وقفه در تحصیلات

معمولاً دانشگاه‌ های مختلف در خارج از کشور پارامترهای مختلفی دارند که در زمان پذیرش دانشجو به آنها توجه می‌ کنند. این پارامتر‌ها عبارتند از: 
●    شرایط سنی
●    وقفه تحصیلی
●    معدل مدرک دانشگاهی
●    نمره زبان
هر کدام از این پارامترها دچار نقص باشد، باعث به وجود آمدن اختلال در روند پذیرش دانشگاه خواهد شد و کارهای شما را به تعویق می‌ اندازد. به همین دلیل قبل از اینکه مدارک خود را ارسال کنید، باید از تکمیل بودن آنها مطمئن شوید و بررسی کنید که آیا وضعیت شما با شرایط تعریف شده توسط دانشگاه همخوانی دارد یا خیر.
یکی از مشکلاتی که معمولاً دانشجویان متقاضی تحصیل در خارج از کشور به آن بر میخورند، داشتن گپ تحصیلی بیشتر از حد مشخص شده توسط دولت و دانشگاه است. زمانی که وقفه ایجاد شده بین مدرک تحصیلی آخر و تاریخ اقدام برای مهاجرت تحصیلی بیشتر از حد باشد و توجیهی برای این وقفه زمانی نداشته باشید؛ درخواست شما مورد قبول واقع نخواهد شد و به عبارتی نمی‌ توانید در دانشگاه خارج از کشور تحصیل کنید. تاثیر گپ تحصیلی بر روی روند اپلای به قدری زیاد است که امکان دارد شما از سوی استادی به دانشگاهی در خارج از کشور معرفی شوید، حتی پذیرش دانشگاه را نیز بگیرید اما در نهایت به دلیل گپ تحصیلی بالا از طرف افسر سفارت ریجکت شوید.

میزان مجاز گپ تحصیلی

سوال مهمی که در این قسمت به وجود می‌ آید این است که میزان مجاز گپ تحصیلی چقدر است؟ پاسخ این سوال با توجه به مقطع تحصیلی و کشور مورد نظر می‌ تواند متفاوت باشد. به همین دلیل بسیاری از افراد فعال در زمینه اپلای تحصیلی ممکن است نقطه نظرات مختلفی در این زمینه داشته باشند. اما به طور کلی می‌ توان گفت که برای افرادی که قصد تحصیل در مقطع کارشناسی را دارند، فاصله زمانی نباید بیشتر از ۲ تا ۳ سال باشد. همچنین وقتی قصد ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد را دارید، وقفه تحصیلی می‌ تواند تا ۵ سال نیز مورد قبول واقع شود. در ضمن افرادی که قصد ادامه تحصیل در مقطع دکترا را دارند، بهتر است بدانند که گپ تحصیلی شامل حال آنها نخواهد شد و حتی در محدوده سنی ۴۰ تا ۴۵ سالگی این امکان را دارند که برای ادامه تحصیل در خارج از کشور اقدام کنند.

نکات مهم  و تعیین کننده میزان مجاز گپ تحصیلی

مواردی که در ادامه آنها را خدمت شما معرفی می کنیم، کمک می‌ کنند که بتوانید از زوایای مختلف به موضوع گپ تحصیلی نگاه کرده و روند توجیه گپ تحصیلی را بهتر کنید. 

●    توجیه افسر پرونده مربوط به ویزای تحصیل در سفارت
 افسر پرونده به عنوان فردی که مدارک و دلایل شما را برای گپ تحصیلی بررسی می‌ کند، می‌ تواند نقش بسیار مهمی در زمینه اخذ ویزای تحصیلی ایفا کند. پس سعی کنید مدارکی که در اختیار او قرار می‌ دهید کاملاً مستند و قابل تایید باشد و او را به خوبی تحت تاثیر قرار دهید.

●    اخذ پذیرش دانشگاه مورد نظر، ارائه مدارک و رزومه تحصیلی
 موسسات اعزام دانشجو می‌ توانند در این زمینه تا حد زیادی به شما کمک زیادی کنند. دانشگاه در زمان پذیرش دانشجو شرایطی مانند گپ تحصیلی، سن، معدل و… را تعیین کرده و طبق آن‌ها روند پذیرش را انجام می دهد.

●    قوانین کشور مقصد و کشورهایی که گپ تحصیلی مهم نیست

 اینکه کشور مقصد شما چه قوانینی را در زمینه صدور ویزای تحصیلی در دستور کار خود قرار داده است، می‌ تواند تاثیر زیادی در زمینه تعیین میزان مجاز گپ تحصیلی داشته باشد. به عنوان مثال به کشورهایی مانند آلمان که سخت گیری بیشتری در این زمینه دارند، مدت زمان گپ تحصیلی را کاهش داده‌ اند.

●    مراجعه به دانشگاه‌ های خصوصی یا دولتی
 معمولاً دانشگاه‌ های خصوصی نسبت به دانشگاه‌ های دولتی سختگیری کمتری در زمینه وقفه تحصیلی دارند، اما فراموش نکنید که این سخت گیری کمتر صرفاً باعث اخذ پذیرش دانشگاه شده و هیچ تاثیری روی روند کارهای مربوط به سفارت نخواهد داشت.

سوالات متداول

1.    گپ تحصیلی چیست؟
به وقفه زمانی بین آخرین مدرک تحصیلی شما و زمان اقدام برای تحصیل در مقطع بعدی گپ تحصیلی گفته می شود.

2.    چگونه می توان گپ تحصیلی را توجیه کرد؟
با اثبات انجام فعالیت هایی مانند کار در زمینه مرتبط با تحصیل در این بازه زمانی یا خدمت سربازی و… می توان گپ تحصیلی را توجیه کرد.

3.    چه میزان گپ تحصیلی مجاز است؟
میزان مجاز گپ تحصیلی بسته به مقطع و کشور مورد نظر متفاوت است، با این حال برای مقطع کارشناسی ارشد نهایتا تا پنج سال و برای مقطع دکترا محدودیتی ندارد.

4.    چرا گپ تحصیلی روند مهاجرت تحصیلی را سخت می‌ کند؟
چون وجود فاصله زمانی باعث کاهش آمادگی علمی دانشجو و دور شدن از فضای اموزش می شود.