مزایای تحصیل در آلمان
از میان معایب و مزایای تحصیل در المان، به نظر میرسد که مزایای آن توانسته است بر کفه دیگر ترازو پیروز شود؛ چرا که هرساله افراد زیادی برای این مسیر داوطلب میشوند و ترجیح میدهند که ادامه تحصیلات خود را در کشور پیشرفته و صنعتی آلمان بگذرانند. اگر شما هم کمی در تصمیم خود تردید دارید خوب است به مزایای تحصیل در المان توجه کنید:
1. آموزش در سطح جهانی و دانشگاههای مشهور
اولین مورد از مزایای تحصیل در آلمان، بالابودن سطح آموزش در دانشگاههای این کشور است. آلمان در طی دههها، با توجه سیاستگذاریهای صحیح در حوزه تحصیل توانسته است به دانشگاههای خود کمک کند تا به طور مداوم در رتبهبندیهای بینالمللی حضور داشته باشند و رتبههای خوبی کسب کنند. برای مثال، دانشگاه فنی مونیخ (TUM)، دانشگاه هایدلبرگ و دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ از جمله موسسات برتر هستند که سالانه هزاران دانشجوی بینالمللی را جذب میکنند.
همین مسئله باعث شده است که علاقه دانشجویان به این کشور بیشتر بهطوریکه از سال 2023، بیش از 440 هزار دانشجوی بینالمللی به این کشور وارد شدهاند و آن را به چهارمین مقصد محبوب برای تحصیل در خارج از کشور تبدیل کردهاند.
2. پایین بودن هزینههای تحصیل
از دیگر مزایای تحصیل در آلمان میتوان به پایینبودن هزینههای تحصیل در این کشور اشاره کرد. بر خلاف بسیاری از کشورهای اروپایی و حتی خارج از اروپا، دانشگاههای دولتی آلمان بهطورکلی هیچ شهریه را حتی از دانشجویان بینالمللی دریافت نمیکنند. تنها هزینهای که دانشجو میبایست پرداخت کند هزینه ثبتنام است که معمولاً در دانشگاههای آلمان بین 150 الی 300 یورو است و این هزینه حتی شامل هزینه حملونقل عمومی رایگان میشود که از سمت دانشگاه برای دانشجویان در نظر گرفته میشود.
این مبلغ در مقابل هزینه تحصیل در پیشرفتهترین کشورهای دنیا مانند بریتانیا یا آمریکا که شهریههایی بین 20 هزار تا 40 هزار دلار دارند، بسیار کم و مقرونبهصرفه تلقی میشود.
3. محیط متنوع و چندفرهنگی
علاقه زیاد دانشجویان برای تحصیل در آلمان باعث شده است که جمعیت دانشجویی این کشور بهصورت پیوسته در حال افزایش باشد و امروزه دانشجویانی از بیش از 150 کشور دنیا برای آموزش به این کشور بیایند. این مسئله تبدیل به یکی دیگر از مزایای تحصیل در آلمان شده است؛ چرا که در شهرهای بزرگی مانند برلین، مونیخ و فرانکفورت، افراد این شانس را پیدا میکنند که در محیطی غنی و چندفرهنگی ادغام شوند و همزمان با همسالان خود که از فرهنگهای دیگر هستند تعامل داشته باشند. با توجه به آماری که سازمان DAAD منتشر کرده است، هم اکنون از هر 8 دانشجو در آلمان، یکی از آنها بینالمللی است.
4. چشمانداز شغلی قوی و پیوندهای صنعتی
آلمان بزرگترین اقتصاد اروپا بهحساب میآید و در سطح جهانی رتبه چهارم را به خود اختصاص داده است. بهاینترتیب از مزایای تحصیل در آلمان، بهرهمندی از فرصتهای شغلی بسیار زیاد است. بسیاری از دانشگاههای آلمان هم اکنون با غولهای صنعتی مانند شرکتهای زیمنس، BMW و Bosch همکاری میکنند و دانشجویان را برای دورههای کارآموزی به این شرکتها معرفی میکنند. همچنین آلمان بهعنوان یک قطب صنعتی برای رشتههایی مانند مهندسی، امور مالی و فناوری اطلاعات، با تقاضای قابلتوجهی برای نیروی کار ماهر روبهرو است. از طرفی، سیاستهای آلمان به دانشجویان بینالمللی اجازه میدهد تا 18 ماه پس از فارغالتحصیلی بتوانند در آلمان بمانند و به جستوجوی شغل بپردازند.
5. فرصتهایی برای یادگیری آلمانی
زبان آلمانی یکی از رایجترین زبانهای دنیاست و این مسئله نیز یکی دیگر از مزایای تحصیل در المان است. زندگی و تحصیل در این کشور به شما اجازه میدهد که در کمترین زمان این زبان را بیاموزید. درواقع یادگیری زبان آلمانی تنها برای ارتباط با شهروندان این کشور ضروری نیست؛ بلکه این زبان، زبانی بسیار ارزشمند برای پیشرفت در زمینههای شغلی مهندسی، علوم و تجارت بینالمللی است. البته لازم به ذکر است که امکان تحصیل و اشتغال به زبان انگلیسی در این کشور وجود دارد؛ اما تسلط بر زبان آلمانی میتواند درهای بیشتری را برای کارآموزیهای بهتر، اشتغال محلی و همچنین سازگاری فرهنگی برای شما باز کند.
6. کیفیت بالای زندگی و هزینههای زندگی مقرون به صرفه
باوجود مقرونبهصرفهبودن هزینه های زندگی و تحصیل در آلمان، این کشور از آن دسته کشورهای اروپایی است که سطح رفاه خوبی را تجربه میکند. بهعبارتدیگر نسبت به کشورهای اروپای غربی، شما میتوانید با حداقل هزینه، بهترین امکانات را برای خود فراهم کنید. هزینههای ماهانه یک دانشجو که شامل اقامت، غذا، بیمه و حملونقل هستند وابسته به شهر تغییر میکند؛ اما بهصورت میانگین یک بودجه 1200 یورویی ماهانه میتواند برای شما کافی باشد.
از میان شهرهای آلمان، شهرهای برلین و لایپزیگ، به دلیل مقرونبهصرفه بودن برای دانشجویان، ارائه حملونقل کارآمد، سیستم بهداشتی سطح بالا و همچنین فرهنگ غنی به یکی از بهترین انتخابها برای دانشجویان بینالمللی تبدیل شدهاند.
7. دسترسی به سفرهای بینالمللی
یکی دیگر از مزایای تحصیل در آلمان، دسترسی جغرافیایی راحتتر به دیگر کشورهای پیشرفته است. موقعیت مرکزی آلمان در اروپا آن را به یک منطقه جغرافیایی اصلی تبدیل کرده است که دانشجویان میتوانند حتی با ویزای شنگن، بهصورت رایگان و بدون هزینه ویزا، به 26 کشور اروپایی دیگر سفر کنند. همچنین سیستم حملونقل سریع و آسان شامل قطارهای پرسرعت، خطوط هوایی مقرونبهصرفه و همچنین مسیرهای اتوبوس با دسترسیهای خوب، باعث شده است که بازدید از مقاصد گردشگری مانند پاریس، آمستردام یا پراگ، حتی در یک آخر هفته معمولی، بسیار ساده باشد.
مقایسه مزایای تحصیل در آلمان با سایر کشورهای اروپایی
اگر شما نیز تا به الان بین مهاجرت به آلمان و دیگر کشورهای اروپایی تردید داشتید، بهتر است حالا با مرور مزایای تحصیل در المان به نسبت دیگر کشورهای اروپایی شک خود را برطرف کنید:
آلمان از معدود کشورهای اروپایی است که اکثر دانشگاههای دولتی آن، حتی از دانشجویان بینالمللی هیچ شهریهای دریافت نمیکنند. این مسئله در حالی است که کشور بریتانیا برای تحصیل دانشجویان بینالمللی حدود 20 الی 30 هزار یورو در سال هزینه دریافت میکند و شهریههای هلند نیز بین 6 هزار تا 20 هزار یورو در سال است.
آلمان یک کشور صنعتی است بهاینترتیب نسبت به دیگر کشورهای اروپایی، سابقه و مهارت بیشتری در آموزش رشتههای STEM (مجموعه رشتههای علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات) دارد. ازاینرو دانشگاههای آلمان در این زمینه نسبت به دانشگاههای کشورهای اروپایی دیگر در سطح بالاتری قرار دارند.
تعداد دورهها و برنامههای تحصیلی انگلیسیزبان در آلمان به نسبت دیگر کشورها کمی بیشتر است بهطوریکه نزدیک به 1800 دوره در مقاطع مختلف لیسانس، فوق لیسانس و دکتری را در مراکز تحصیلی خود ارائه میدهد. این درحالی است که کشورهای فرانسه و اسپانیا با وجود پیشرفتهبودن دورههای تحصیلیشان در دانشگاهها، هنوز بسیاری از برنامههای تحصیلی را به زبانهای بومی ارائه میکنند.
آلمان با فارغالتحصیلان دوستانهتر از کشورهای دیگر رفتار میکند بهطوریکه به آنها ویزای ۱۸ماهه پیداکردن شغل میدهد تا در آلمان بمانند. این در حالی است که در کشورهای فرانسه و اسپانیا، مدت این ویزا تنها 12 ماه یا کمتر است.
تجربه دانشجویان ایرانی از تحصیل در آلمان نشان میدهد که هزینه زندگی در این کشور چندان ارزان نیست؛ اما همچنان مقرونبهصرفهتر از زندگی در کشورهایی مانند سوئیس، بریتانیا و کشورهای شمال اروپاست.
تاکید سیستم آموزشی آلمان بر انجام تحقیقات و پژوهشهای جدید بیشتر است؛ ازاینرو مراکز پیشرفتهتری برای این هدف ساخته است که از میان آنها میتوان به انجمن ماکس پلانک و مؤسسههای فرانهوفر اشاره کرد که در این عرصه پیشگام هستند.
از مزایای تحصیل در آلمان نسبت به دیگر کشورهای اروپایی، حتی میتوان به موقعیت جغرافیایی آن اشاره کرد. موقعیت این کشور در اروپا با اتصالات حملونقلی عالی، به دانشجویان این امکان را میدهد که با راحتترین روش از کشورهایی مانند فرانسه، اتریش و هلند دیدن کنند.
برنامههای آموزشی آلمان عموماً بر اساس آموزش دوگانه استوار است که در کشورهای اروپایی دیگر نظیرش بهندرت یافت میشود. در این آموزش دوگانه، یادگیری آکادمیک با آموزش عملی در یک شرکت ترکیب میشود که این مدل برای رشتههای مهندسی و تجاری بسیار مناسب است.
نرخ بیکاری آلمان در اتحادیه اروپا بهصورت قابلتوجهی از کشورهای دیگر پایینتر است. این مقدار در پایان سال 2023، 2.8 درصد بوده است که به نسبت ایتالیا با 7.8 درصد و اسپانیا با 12.8 درصد نرخ بیکاری، وضعیت بسیار خوبی دارد.
معایب تحصیل در آلمان
. اطلاع از معایب تحصیل در آلمان باعث میشود که بتوانیم منطقیتر تصمیم بگیریم و در صورت بروز مشکل در زمان اقامت در آلمان، با روشهای مقابله با آن آشنا باشیم و با ذهنیتی آماده بهسوی زندگی جدیدمان در این کشور برویم. بهاینترتیب اصلیترین معایب تحصیل در المان بهصورت زیر هستند:
1.چالش زبانی در ابتدای مهاجرت
یکی از اصلیترین معایب تحصیل در آلمان، چالش یادگیری زبان آلمانی است. درواقع با اینکه یادگیری زبان آلمانی میتواند به شما فرصتهای بیشتری برای پیشرفت در این کشور بدهد؛ اما عموماً یادگیری این زبان برای دانشجویان دشوار است. ازآنجاکه زبان آلمانی در تمام مراحل مهاجرت از پرداختن به کارهای اداری تا یک خرید ساده از فروشگاه میتواند ضروری باشد، این مسئله چالشبرانگیزتر شده است؛ مخصوصاً زمانی که دانشجویان مجبور باشند برای سادهکردن ارتباطات خود با محلیها، این زبان را در مدتزمان کمی یاد بگیرند. این مسئله بهقدر مهم است که بر اساس آمار سازمان DAAD، 43 درصد از دانشجویان بینالمللی، یادگیری زبان آلمانی را از اصلیترین مشکلات خود ذکر کردهاند.
2. فرآیند پذیرش بسیار رقابتی
از دیگر معایب تحصیل در آلمان، مسئله دریافت پذیرش و فرایند بسیار دشوار و رقابتی برای این کار است. ورود به دانشگاههای آلمان به دلیل شرایط سخت آکادمیک و همچنین ظرفیتهای خالی محدود، بهویژه برای برنامههای تحصیلی محبوب مانند مهندسی، پزشکی و تجارت، دانشجویان را با چالش زیادی مواجه کرده است. از شرایط پذیرش بسیاری از دانشگاههای این کشور این است که دانشجویان معدل بالا داشته باشد، سابقه مهارت و تحقیقات مرتبط با رشته تحصیلی خود را ارائه دهند و حتی گاهی در آزمونهای ورودی شرکت کنند و موفق شوند. همین مسئله باعث شده است که سالانه حداقل 50 درصد از متقاضیانی که برای دانشگاههای سطح بالا اپلای میکنند، رد شوند که همین مسئله ضرر مالی را هم به همراه میآورد.
3. موانع بوروکراتیک
درواقع آلمان یکی از کشورهایی است که در سیستم قوانین خود بسیار سختگیر و دقیق عمل میکند. این مسئله، حتی در مسیر مهاجرت به آلمان وضوح قابلمشاهده است بهطوریکه بیشتر دانشجویان بینالمللی اغلب با چالشهای مربوط به درخواست ویزا، اجازه اقامت و ثبتنام دانشگاه مواجه میشوند. با توجه به نظرسنجی که در سال 2022 توسط سایت Studyportals انجام گرفت، 35 درصد از دانشجویانی که در آلمان تحصیل میکردند ادعا کردند که بزرگترین مشکل آنها در رسیدن به تحصیل در آلمان، مسئله و فرایند بوروکراسی در این کشور بوده است که برای آنها بسیار سختگیرانه عمل کرده است.
4. کمبود مسکن
یکی دیگر از معایب تحصیل در آلمان، کمبود مسکن و خوابگاههای دانشجویی برای اسکان دانشجویان است. درواقع یافتن مسکن مقرونبهصرفه با هزینههای اجاره پایین میتواند بدترین تجربه دانشجویان ایرانی از تحصیل در آلمان باشد؛ چرا که این منازل عموماً در شهرهای بزرگ به علت جمعیت دانشجویی زیاد، بسیار کمیاب هستند. این مشکل در شهرهایی مانند برلین و مونیخ که تقاضا برای مسکن دانشجویی اغلب بیشتر از حد عرضه است، باعث میشود که متقاضیان در صفهای طولانی در انتظار بمانند.
با توجه به اطلاعاتی که انجمن ملی آلمان منتشر کرده است، در حال حاضر 40 درصد از دانشجویان بینالمللی برای یافتن محل اقامت متناسب با بودجه خود تلاش میکنند که در نهایت مجبور میشوند در خوابگاهها یا آپارتمانهای اشتراکی دور از دانشگاه اقامت کنند.
5. فرصتهای شغلی پاره وقت محدود
یکی دیگر از معایب تحصیل در آلمان نبود شغلهای پارهوقت مناسب دانشجویان بهاندازه کافی است. درواقع بسیاری از دانشجویان برای تأمین هزینههای خود به مشاغل پارهوقت متکی هستند؛ به همین دلیل تقاضا برای چنین شغلهایی مخصوصاً مشاغل انگلیسیزبان بسیار زیاد است و ظرفیتها کم تلقی میشود. همین موضوع باعث شده است که بسیاری از دانشجویان برای شروع شغلهای پارهوقت به زبان آلمانی نیاز داشته باشند. از طرفی، دانشجویان بینالمللی از نظر قانونی مجاز هستند که 120 روز از سال را بهصورت کامل یا 240 روز از سال را بهصورت نیمهوقت در این کشور کار کنند؛ اما شغلهای موجود همیشه با برنامههای دانشجویان سازگاری ندارند.
6. سازگاری فرهنگی و غربت
از دیگر معایب تحصیل در آلمان سازگاری با فرهنگ اروپایی و مخصوصاً آلمانی است. این مسئله میتواند برای دانشجویانی که از خارج از اروپا به این کشور میآیند بسیار دشوارتر باشد بهطوریکه تجربه دانشجویان ایرانی از تحصیل در آلمان این مسئله را ثابت کرده است که در ماههای اول، شوکهای فرهنگی زیادی برای آنها رخداده است. خردهفرهنگهایی مانند تاکید بر وقتشناسی، رسمی بودن و یا ارتباط مستقیم میتواند متفاوت یا ترسناک باشد. همچنین آلمانیها بهصورت کلی افرادی فردگرا و منزوی هستند که همین مسئله ممکن است احساس غربت را در دانشجو تقویت کند. یک نظرسنجی که توسط xpat Insider انجامگرفته است نشان میدهد که 56 درصد از دانشجویان بینالمللی در طول سال اول خود، دچار تعارضات زیادی در سازگاری با فرهنگ آلمانیها میشوند.
7. محیط دانشگاهی پر استرس
یکی دیگر از مشکلات و معایب تحصیل در آلمان، سختگیری شدید در محیط آکادمیک است. در واقع دانشگاههای آلمان استانداردهای آکادمیک دقیقی دارند و تاکید زیاد بر خودآموزی و یادگیری مستقل یکی از اصلیترین اصول آنها برای تحصیل است. همچنین امتحانات عموماً بسیار دشوار هستند و تمرین و پروژههای کمتر دانشجو، او را به خطر مردودی نزدیکتر میکند. این شرایط میتواند برای بسیاری از دانشجویان استرسزا باشد و حتی بسیاری از آنها را به مرز ترک تحصیل بکشاند. بهعنوان مقال، 36 درصد از دانشجویان مهندسی در دانشگاههای آلمان به دلیل فشار درسی از تحصیل انصراف میدهند.
معایب زندگی در شهرهای کوچک آلمان برای دانشجویان
بسیاری از دانشجویان ترجیح میدهند برای صرفهجویی بیشتر به شهرهای کوچک آلمان مهاجرت کنند و در آنجا درس بخوانند. در این مسیر معایب و مزایای تحصیل در المان در شهرهای کوچک بیشازپیش برجسته میشوند بهاینترتیب خوب است که معایب تحصیل در آلمان در صورت زندگی در شهرهای کوچک را بار دیگر بررسی کنیم:
شهرهای کوچک اغلب بازار کار متنوع و گزینههای کارآموزی متعددی ندارند درحالیکه بسیاری از شرکتهای چندملیتی و صنایع پررونق در شهرهای بزرگ مانند برلین، مونیخ و فرانکفورت متمرکز شدهاند. همچنین پیداکردن کار پارهوقت و کارآموزی برای دانشجویان در شهرهای کوچک سختتر است.
در شهرهای کوچک، تعداد افرادی که به زبان انگلیسی صحبت میکنند کمتر است و اگر هنوز به زبان آلمانی مسلط نیستید، معایب تحصیل در المان در زمینه زبان مادری گریبانگیر شما خواهد بود.
زندگی در شهرهای کوچک بهنوعی فرد را دچار انزوا میکند، مخصوصاً درصورتیکه تازه مهاجرت کرده باشد؛ چرا که در این شهرها گزینههای کمتری برای معاشرت، رویدادهای فرهنگی و فعالیتهای تفریحی وجود دارد. برای مثال، شهرهای بزرگی مانند کلن یا دوسلدورف هر ساله جشنوارههای خوراکی، کنسرتها و رویدادهای شبکهای زیادی را برگزار میکنند؛ اما در شهرهای کوچک بهندرت تنها فستیوالهای محلی برگزار میشوند.
باید گفت که معایب تحصیل در آلمان در شهرهای کوچک باعث کیفیت تدریس دانشگاههای این منطقه نشده است؛ اما درهرصورت، منابعی که دانشجو در اختیار دارد کمتر هستند. در این شهرها عموماً کتابخانهها نسخههای کمتری دارند و فرصتهای کمتری برای همکاری بینرشتهای یا سخنرانیهای کارشناسان برجسته وجود دارد.
مسئله حملونقل محدودتر یکی دیگر از معایب تحصیل در آلمان در شهرهای کوچک است. دانشجویان در این شهرها، در رفتوآمدشان دچار مشکل میشوند؛ مخصوصاً اگر در مسافتهای دور نسبت به محل کارآموزی یا دانشگاه زندگی کنند.
شبکه ارتباطات افراد آکادمیک در شهرهای کوچک محدودتر است؛ بهاینترتیب، دانشجویان برای ارتباط بینالمللی شرایط سختتری را میگذرانند.
از دیگر معایب تحصیل در آلمان در شهرهای کوچک میتوان به محدودیت دسترسی به خدمات درمانی تخصصی یا خدمات پشتیبانی دانشجویی اشاره کرد.
آیا تحصیل رایگان در آلمان واقعاً بهصرفه است؟
درواقع تحصیل رایگان در آلمان، باعث شده است افراد زیادی علاقه داشته باشند به این کشور مهاجرت کنند؛ اما آیا باوجود هزینههای جانبی تحصیل، این تصمیم واقعاً بهصرفه است یا نه؟ برای بررسی این موضوع شما باید به مواردی فراتر از هزینهها توجه کنید. اولین مورد این است که تحصیل در آلمان به نسبت کشورهای اروپایی دیگر هزینه تحصیل بسیار پایینتری دارد و شما برای بسیاری از برنامههای تحصیلی، تنها به 150 الی 350 یورو برای ثبتنام نیاز خواهید داشت.
هزینههای زندگی دانشجویی در این کشور نیز نسبت به برخی از کشورهای دیگر کمتر است بهطوریکه در صورت سکونت در شهرهای کوچک در آلمان، شما به میانگین 800 یورو در ماه برای مخارجتان نیاز دارید. مسئله تمکن مالی یکی از جدیترین مشکلاتی است که دانشجویان متقاضی تحصیل در آلمان با آن دستوپنجه نرم میکنند. این شرط، از شروط اساسی دریافت ویزای تحصیلی آلمان است که در آن دانشجو میبایست مبلغ 11,904 یورو را بهعنوان پشتوانه مالی در سال اول تحصیل در آلمان در یک حساب بلوکه شده در این کشور قرار دهد. مبلغ مشخصی از این عدد، به صورت ماهانه برای دانشجو قابل برداشت خواهد بود.
همچنین مسئله پیداکردن شغلهای پارهوقت از طرف دیگر، این فشار مالی را بیشتر میکند. برای یافتن یک شغل مناسب با درآمد کافی برای یک دانشجو که بهصورت پارهوقت نیز در دسترس باشد نیازمند دانش زبان آلمانی و البته مهارت است. در مقابل تمام اینها، مسئله بورسیههای تحصیلی به میان میآید که میتواند کمک بزرگی برای دانشجویان باشد و معایب تحصیل در آلمان را بهخوبی خنثی کند.
آلمان کشوری با بورسیههای تحصیلی متعدد است. کمکهزینههای تحصیلی این کشور توسط سازمان DAAD و همچنین دانشگاهها به دانشجویان ارائه میشوند. تحصیل در دانشگاههای آلمان بهنوعی سرمایهگذاری شغلی بهحساب میآید؛ چرا که دانشجو بعد از فارغالتحصیلی با داشتن مدرک دانشگاههای آلمان شانس بیشتری برای جذبشدن در بازار کار داخلی و خارجی دارد.
نتیجهگیری
معایب و مزایای تحصیل در آلمان میتوانند به دانشجو کمک کنند تا بتواند تصمیم خود را برای مهاجرت تحصیلی به این کشور به شکل عقلانیتری بگیرد؛ اما مسئله موردتوجه این است که ممکن است برخی از معایب تحصیل در آلمان مانند زبان آلمانی برای بسیاری از دانشجویان مسلط به این زبان، دیگر یک مانع نباشد. درنهایت، این مسئله وابستگی زیادی به خود شخص دارد تا بتواند بر اساس شرایط تحصیلی، مالی و همچنین شخصیت خود تصمیم به مهاجرت به این کشور بگیرد یا نه؟ در واقع پیشنهاد میشود که قبل از اقدام بهخوبی شرایط دیگر کشورها را هم بررسی کنید و از یک مشاور یا مؤسسه مهاجرتی معتبر مشاوره دریافت کنید.
دیدگاه کاربران